Sokić Ljubica Cuca

Ljubica Cuca Sokić rođena je 9. decembra 1914. godine u Bitolju, u uglednoj porodici Ruže i Manojla Sokića. Njen otac bio je uvaženi intelektualac, narodni poslanik, demokrata, novinar i vlasnik uticajnog dnevnog lista Pravda, dok je majka poticala iz poznate beogradske porodice Kuzmanović. Cuca Sokić je igrom slučaja rođena u Bitolju, jer se porodica tamo našla po izbijanju Velikog rada, dok je čitav svoj život bila vezana za Beograd, gde se školovala, bila profesor Fakulteta likovnih umetnosti i redovni član Srpske akademije nauka i umetnosti. U brojnim razgovorima sa istoričarima umetnosti i likovnim kritičarima isticala je da je njeno srećno i mirno detinjstvo koje je odredilo i njen odnos prema svetu i umetnosti, provela na Dorćolu, u Jovanovoj ulici 81, gde je u stambenoj zgradi sa baštom provodila duge sate u crtanju i prvim pokušajima slikanja. Buduće profesionalno opredeljenje slikarke podržali su njeni roditelji koji su joj omogućili i usavršavanje u Parizu tokom četvrte decenije XX veka. Njeni prvi radovi bili su portreti njoj bliskih ličnosti, rođaka i prijatelja: Slobodanke Danke Gatalović, Moke Vintrović, Olge Kešeljević, Šane Lukić Šotra.

Crtanje u Drugoj ženskoj gimnaziji u Beogradu učila je kod slikarke Zore Petrović, s kojom je kasnije ostvarila iskreno prijateljstvo i čiji je atelje na vrhu Kolarčeve zadužbine nasledila upravo zahvaljujući zalaganju profesorke. Tada je, po rečima Cuce Sokić, ona konačno dobila svoj prostor slobode, sopstveni studio za rad u kome je provodila veći deo dana. Pre upisa na Umetničku školu u Beogradu pohađa i privatne časove kod slikara Ivana Radovića, dok su joj na Nastavničkom odseku Umetničke škole između 1930. i 1934. godine profesori bili Vasa Pomorišac, Nikola Bešević, Ljuba Ivanović i Beta Vukanović. Akademski tečaj kod Ivana Radovića pohađa u toku 1936. godine, pre svog prvog boravka u Parizu. Profesor Radović ostao je u sećanju Cuce Sokić kao veliki ljubitelj pariskog slikarstva i intimističke estetike Pjera Bonara (Pierre Bonnard) i Eduara Vijara (Eduard Vuillard), za čije je slikarstvo i Cuca Sokić bila jako vezana (Metlić 2015, 33‒45). Njihove slike prvi put imala je priliku da vidi u Muzeju kneza Pavla u Beogradu (današnji Narodni muzej). Iz najranijeg perioda njenog školovanja sačuvan je Autoportret iz 1929. godine rađen ugljenom, na kojem Cuca sebe prikazuje kao nežnu i istovremeno ozbiljnu i odlučnu gimnazijalku, svedenog odevnog stila, staloženog pogleda i bez osmeha, upravo onako kako je sebe najčešće prikazivala na kasnijim autoportretima nastalim krajem 1930-ih i ranih 1940-ih.

Na usavršavanju u Parizu boravila je od 1936. do 1939. godine, gde se družila sa jugoslovenskim umetnicima Peđom Milosavljevićem, Juricom Ribarom, Bogdanom Šuputom, Aleksom Čelebonovićem, Borom Baruhom. Živela je na različitim adresama, ali je između 1937. i 1939. godine, sklopivši trajno prijateljstvo sa istoričarkom umetnosti Olgom Kešeljević (Barbezat), živela na Monparnasu (Metlić 2020, 54‒80). Pohađala je časove večernjeg akta u Académie de la Grande Chaumière, a grafiku je učila na Ecole des Beaux Arts. U Parizu su je privlačili muzeji poput Luvra, a zatim i brojne galerije u kojima je upoznala stvaralaštvo modernih umetnika, među kojima na nju najdublji utisak ostavljaju Brak (Georges Braque), Vijar, Bonar i Sezanova (Paul Cézanne) izložba iz 1936. godine (Subotić 2003, 13‒19). Sokić je bila inspirisana pulsom grada, jednostavnim prizorima sa pijaca i ulica Pariza, unutrašnjim dvorištima višespratnica (Čelebonović 2003, 65‒67). U Francukoj ona pročišćava crtež, gradi sliku iznutra i ne povodi se za spoljašnjim efektima i površnim utiscima. Već tada se odlučuje za „utišanu” kolorističku gamu, za sliku koja je „premrežena” sivom mrenom, koja postaje osobenost njenog ranog, ali i zrelog intimističkog opusa. Iako u ranoj fazi preovlađuje figuracija, već sa pogledima na Monparnas i Bulevar Edgar Kine, slikarka jasno definiše svoj afinitet prema tzv. čistom slikarstvu koji će je u posleratnoj fazi voditi postepeno ka asocijativnoj i lirskoj apstrakciji. Upravo ova kretanja između figuracije i apstrakcije ostaće trajna crta plodnog, obimnog opusa Cuce Sokić (Subotić 2003, 39), a pojednostavljena forma biće usklađena sa modernističkim rukopisom Sezana, Morandija (Giorgio Morandi), Braka, kao i slikara Nabista (Les Nabis). U Parizu dva puta zajednički nastupa sa jugoslovenskim umetnicima Vasom Pomorišcem, Bogdanom Šuputom, Ivanom Tabakovićem, Petrom Lubardom, Markom Čelebonovićem: 1937. godine u Galerie de Paris i 1929. godine u Galerie „Berheim Jeune”. Iste 1939. godine izlagala je i u Hagu.

Po povratku u Beograd 1939. godine aktivno izlaže na prolećnim i jesenjim izložbama i priređuje prvu samostalnu izložbu slika u Paviljonu „Cvijeta Zuzorić”. Pa ipak, Cuca Sokić konstantno čezne za Parizom, o čemu svedoče njene dnevničke beleške koje vodi kratko, između novembra 1940. i 1941. godine, a čiji se rukopis danas čuva u Arhivu SANU u Beogradu (Gatalović 2015, 65‒77). Cuca Sokić je bila jedan od osnivača grupe Desetorica 1940. godine, koju su činili Jurica Ribar, Dušan Vlajić, Danica Antić, Milivoj Nikolajević, Nikola Graovac, Stojan Trumić, Borivoje Grujić. Grupa je izlagala svega dva puta: jednom u Beogradu a drugi put u Zagrebu, da bi njenu aktivnost prekinuo Drugi svetski rat. Prilikom izložbe Desetorice Petar Lubarda istakao je čvrstinu i monumentalnost stila Cuce Sokić koja je bila zastupljena sa desetak radova. Tada je naglasio da je ona posle Pariza izuzetno sazrela i i da je najjasnija u svojim slikarskim težnjama (Jovanov 2015: 45‒64). Na početku Drugog svetskog rata, 1941, umro je slikarkin otac Manojlo, a tokom rata je izgubila brojne prijatelje umetnike što je na nju ostavilo dubok trag. To potvrđuju njenih pet autoportreta nastalih između 1939. i 1943. godine, u kojima sebe predstavlja frontalno, ozbiljnu, u svedenoj i jednostavnoj odeći, bez trunke razloga za optimizam i nadu u bolje sutra. Za vreme rata njenoj porodici bila je oduzeta imovina, te je živela u Boleču, Prokopu, raznim privremenim smeštajima, da bi na kraju našla sigurnost na Topčideru, u porodičnom letnjikovcu. Tokom tih teških, neizvesnih ratnih dana i ona slika kompozicije sonorne atmosfere: Mrtva priroda sa lukom, Peć na drva, Iz bežanije. Slikala je malo, crtala više, smatrajući crtež ravnopravnim elementom u građenju slike. Jedinu utehu nalazila je u posetama Muzeju kneza Pavla koji je i tokom rata radio na zahtev Nemaca, koji su na taj način želeli da održavaju privid „normalnog” života. Tada je gledala u dela Bonara, Sislija (Alfred Sisley), Utrila (Maurice Utrillo), Monea (Claude Monet), Renoara (Pierre-Auguste Renoir), Milana Milovanovića.

Posle rata Ljubica Sokić učestvovala je na izložbama organizovanim u korist ranjenih boraca. Bila je i na radnim akcijama, ali nije prestajala da crta. Umetnost socijalističkog realizma bila je strana njenom građanskom vaspitanju i rafiniranoj francuskoj kulturi koju je stekla u Parizu. Sa porodicom je 1948. iseljena iz kuće na Topčiderskom brdu, pa je ostala bez prostora za rad. Iste godine pozvana je da bude profesorka Akademije likovnih umetnosti gde redom predaje crtež, akvarel a zatim i slikarstvo. Bila je voljena profesorka, a odškolovala je generacije umetnika koji će postati nosioci emancipatorskog duha modernizma u SFRJ. U pitanju su Stojan Ćelić, Mladen Srbinović, Slavoljub Bogojević, Igor Vasiljev, Dušan Otašević, Uroš Tošković, Dado Đurić, Slobodan Šijan, Milan Blanuša, itd. Tokom leta 1948. godine, na poziv istoričara umetnosti, pisca i akademika Dejana Medakovića, boravila je u Sremskim Karlovcima. Priroda i lepota ovog grada postali su njena trajna inspiracija zabeležena na brojnim pejzažima Sremskih Karlovaca i Ečke, dok je leto 1950. obeleženo putovanjem do Pule duž jadranske obale (Dalmacija, Istra) sa grupom jugoslovenskih umetnika. Tada su je opčinila kamena zdanja, stare katedrale, stenovite obale, uvale. Crtala je, skicirala, radila tušem, olovkom, mastilom, retko flomasterom, pastelom, u akvarelu, gvašu, temperi. Retko se opredeljivala za grafiku. U Beogradu je slikala Dorćol, Kosančićev venac, Terazije, težeći da kroz urbane strukture i geometrijske odnose dođe do same suštine sveta na tragu buduće apstrakcije sedamdesetih.

Aktivnosti beogradskih umetnika početkom šeste decenije sve su češće, a 1951. Ljubica Sokić izlaže s dugogodišnjim prijateljem Dušanom Ristićem u ULUS-u. Godine 1952. ponovo je otišla u Pariz, posetila je i Sezanov atelje u Eks-an-Provansu 1954, duže boravila kod svoje prijateljice Olge Kešeljević Barbeza, a zatim je putovala i u Englesku.

Sredinom pedesetih godina slikarka je napustila mimetički realizam i krenula putem apstrakcije, započevši fazu koju je neretko nazivala svojim „čistilištem, a koju istraživači njenog opusa nazivaju postkubističkom. Ona teži da se oslobodi suvišnog u slici, da svede naraciju na najmanju moguću meru, ili da je u potpunosti ukine, a da nazivima slika sugeriše okreta”nje ka geometrijskoj apstrakciji i istraživanju imenantno slikarskih problema. Tokom 1956—1957. nastaju dela koje je umetnica smatrala prekretnicom u svom opusu (Martinović 2015, 109‒115).

Nasledivši atelje Zore Petrović 1960. godine, na samom vrhu Kolarčeve zadužbine, Cuca Sokić konačno postaje slikarka u pravom smislu te reči: sa svojim prostorom za stvaranje i mogućnošću kontinuiranog razvoja umetničkog izraza. Ona od tada radi ne samo ulja na platnu, već i brojne akvarele, crteže, pastele. Iako nikada ne prelazi u radikalne eksperimente sa materijom, niti teži da izmeni svoju intimističku međuratnu estetiku, ona ipak povremeno traga i za sasvim drugačijim rukopisom, srodnim enformelu (ubacujući u sliku lepak, pesak, lak, i sl.), da bi između 1960-ih i 1980-ih stigla do čiste apstrakcije, kako geometrijske tako i one koja se može okarakterisati kao lirska (Subotić 2003, 73‒77).

Istorija umetnosti je gotovo jednoglasno odredila Ljubicu Cucu Sokić kao jednu od stilski najdoslednijih i najujednačenijih slikarki srpske moderne, koja je nakon 1972. godine postepeno vratila predmet i figuru u sliku, ali na nov pročišćen način, bez deskripcije i nepotrebnog opisivanja. Iznova se pojavljuju ženske figure, pejzaži i enterijeri, kao i figura u enterijeru. Slikarstvo Ljubice Sokić iz osamdesetih i devedesetih godina, kao i ono iz prve decenije XXI veka veka, predstavlja svojevrsnu sintezu iskustava iz prethodnih decenija. Poput svog kolege, slikara i akademika Nedeljka Gvozdenovića, ona se nikada nije odvojila od figuracije, niti su joj bili potrebni bučni proglasi u slikarstvu. Slikarstvo je za nju bilo prostor lične slobode, radosti stvaralaštva i kreativnog ispoljavanja, a slikana površina bila je uvek skladno harmonizovana po pravilima koje je nametalo sâmo slikarstvo.

Uz slikarstvo i pedagoški rad, Cuca Sokić posvećeno se bavila ilustrovanjem dečjih knjiga i časopisa Poletarac, Zmaj, Pionir, Pionirske novine. Izradila je ilustracije za više od trideset knjiga. Na početku je rad na ilustracijama bio siguran izvor prihoda, dok se kasnije pretvorio u inspirativnu igru i posvećenost najmlađoj publici, s obzirom na to da je Cuca Sokić volela decu a posebno svet dečje uobrazilje i neiscrpne mašte (Stevanović 2019). Pored ovih, manje poznate javnosti i tek nedavno otkrivene predstavljaju Cucine ilustracije za farmaceutsku kompaniju „Gifrer-Barbezat” koje su osvetlile njen tanani senzibilet u polju modne ilustracije, dizajna i reklamne industrije. Upravo ove ilustracije ukazuju na onu skrivenu stranu Cucine ličnosti koja je dugo ostala nepoznata čak i najvrsnijim istraživačima njenog bogatog i raznorodnog opusa (Metlić 2020, 191‒203).

Za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti izabrana je 1968, a za redovnog 1978. godine. Bila je dobitnica dvadesetak nagrada za umetničko stvaralaštvo (Savezne nagrade za slikarstvo FNRJ 1948, Politikine nagrade iz fonda „Vladislav Ribnikar” 1995, Sedmojulske nagrade 1972, Oktobarske nagrade grada Beograda 1978, Vukove nagrade 1993, nagrada za ilustracije, kao i mnogih drugih).

Učestvovala je na brojnim grupnim izložbama u zemlji i inostranstvu: 1952. u Londonu, 1953‒55. u Atini, Ankari, Istanbulu, Bejrutu, Damasku, Kairu, Alesandriji, Lionu, Marseju, Bordou, Mecu, Štutgartu. Godine 1963. izlaže na XXII bijenalu u Njujorku, a zatim do smrti prisutna je na gotovo svim važnijim grupnim izlagačkim smotrama u Jugoslaviji, u organizaciji ULUS-a, SANU-u, MSUB, Narodnog muzeja, i dr. Imala je brojne samostalne nastupe u Beogradu, Parizu, Nišu, Zrenjaninu, Subotici, Zemunu, Somboru, Novom Sadu, Kraljevu, Sarajevu, Lazarevcu, Požarevcu, Sremskim Karlovcima, Kragujevcu, Ćupriji, Vrnjačkoj Banji, Pirotu, u mnogim mestima i po nekoliko puta.

Preminula je tiho, od posledica šloga, posle tri nedelje bolovanja, u Beogradu 8. januara 2009. godine, a sahranjena po sopstvenoj želji na Novom groblju u Beogradu. Na ogromnom ispraćaju koji joj je upriličio Beograd, od Cuce Sokić su se oprostili brojni poštovaoci njene ličnosti i dela.

Dela Cuce Sokić danas se izlažu u Narodnom muzeju u Beogradu, Muzeju savremene umetnosti u Beogradu, Galeriji Matice srpske u Novom Sadu, Spomen-zbirci Pavla Beljanskog u Novom Sadu, brojnim muzejima u Srbiji, a čuvaju se i u privatnim zbirkama. Čuvari njene zaostavštine su njeni naslednici, porodica Gatalović koja brine da se delatnost Ljubice Cuce Sokić i dalje predstavlja novim generacijama, a da delo velike srpske slikarke bude redovno prisutno u nacionalnim i međunarodnim galerijama. Celokupna književna zaostavština Cuce Sokić, kao i najveći deo njenog ilustratorskog rada poklonjen je Narodnoj biblioteci Srbije gde se čuvaju kako u Književnom legatu Ljubice Cuce Sokić, tako i pri odeljenju Posebnih fondova. Deo slikarskog opusa Cuce Sokić danas se nalazi i u Zbirci Galerije Srpske akademije nauka i umetnosti u Beogradu, a brojni crteži i slike od nedavno su deo Zbirke moderne umetnosti Galerije Matice srpske.

Katalog izabranih radova Ljubice Cuce Sokić:

Autoportret, 1929, crtež ugljenom, privatno vlasništvo

Pijaca I, 1937, ulje na papiru, Muzej savremene umetnosti, Beograd

Crvena kuća (Dvorište), 1938, ulje na platnu, Muzej savremene umetnosti, Beograd

Bulevar Monparnas, 1939, ulje na platnu, privatno vlasništvo

Bulevar Edgar Quinet, 1939, ulje na platnu, Muzej savremene umetnosti, Beograd

Autoportret sa belom maramom, 1936‒39, Galerija Matice srpske, Novi Sad

Olga Kešeljević na divanu, 1937‒38, Galerija Matice srpske, Novi Sad

Kafana, 1939, ulje na kartonu, Muzej savremene umetnosti, Beograd

Autoportret u crvenoj bluzi, 1939, ulje na platnu, privatno vlasništvo

Enterijer sa figurom koja šije, 1939, ulje na kartonu, Umetnička zbirka SANU

Autoportret, 1942, ulje na platnu, Spomen-zbirka Pavla Beljanskog, Novi Sad

Mrtva priroda sa lukom, 1943, ulje na platnu, Narodni muzej, Beograd

Pogled na Sremske Karlovce, 1948, ulje na platnu, Umetnička zbirka SANU

Kosančićev venac, 1949, ulje na platnu, Muzej grada Beograda

Mrtva priroda, 1950, ulje na platnu, Spomen-zbirka Pavla Beljanskog, Novi Sad

Kompozicija sa stolom, 1960, tempera na lesonitu, Muzej savremene umetnosti, Beograd

Krovovi, 1955‒60, ulje na lesonitu, Galerija Rima

Mrtva priroda, 1955‒60 ulje na lesonitu, Galerija Rima

Mrtva priroda sa kafetijerom i bocama, 1968, ulje na platnu, Umetnička zbirka SANU

Ljubičasti predeo, 1973, ulje na platnu, Galerija Rima

Uprošćeni enterijer, 1971, ulje na platnu, Umetnička zbirka SANU

Uspravna sa tirkiz plavom, 1971, ulje na platnu, Kuća legata, Beograd

Zelena kapija (beli zid), 1973, ulje na platnu, Galerija Rima

Devojka iz profila, 1973, ulje na platnu, Kuća legata, Beograd

Mrtva priroda sa kutijama, 1977, ulje na platnu, Kuća legata, Beograd

Ibrik sa šarom, 1979, ulje na platnu, Kuća legata, Beograd

Portret devojke u roza bluzi, 1985, ulje na platnu, Kuća legata, Beograd

Portret devojke na plavo zelenom divanu, 1985, ulje na platnu, Kuća legata Beograd

Motiv sa Dorćola, 1994, ulje na platnu, privatno vlasništvo

 

Samostalne izložbe (izbor):

1939, Beograd, UP „Cvijeta Zuzorić”

1951, Beograd, Galerija ULUS, Ljubica Cuca Sokić i Dušan Ristić

1952, Pariz, Galerie Yougoslave

1964, Beograd, Salon Moderne galerije

1967, Niš, Umetnička galerija

1972, Zrenjanin, Mala galerija

1972, Subotica, Galerija likovnog susreta

1973, Sombor, Salon likovne jeseni

1974, Novi Sad, Mali likovni salon

1977/78, Beograd, UP „Cvijeta Zuzorić”, retrospektiva

1979, Beograd, Narodni univerzitet „Veselin Masleša”

1980, Beograd, Galerija „Dušan Vlajić”

1983, Kraljevo, Narodni muzej

1983, Beograd, Galerija SANU

1987, Lazarevac, Likovna galerija Savremenici

1989, Beograd, Galerija Grafički kolektiv

1990, Beograd, Galerija ULUS

1995, Beograd, Galerija SANU, retrospektiva

1995, Beograd, Galerija Zeprter

1997, Beograd, Galerija Haos

1998, Beograd, Galerija Grafički kolektiv

1999, Novi Sad, Spomen-zbirka „Rajka Mamuzića”, 60 godina stvaralaštva, retrospektiva

 

Grupne izložbe (izbor):

1937, Pariz, Galerie de Paris

1939, Pariz, Galerie „Bernheim Jeune”

1940, Beograd, Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić”, Izložba Desetorice

1940, Zagreb, Dom likovnih umjetnosti, Izložba Desetorice

1945/1947, Beograd, Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić”, I‒V izložba ULUS-a

1949, Ljubljana, Moderna galerija

1950, Beograd, Galerija ULUs

1951, Sarajevo, Umjetnički paviljon

1951, Beograd, Muzej grada Beograda

1952, London, RBA Galleries

1953, Beograd, Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić”

1953/54, Atina, Ankara, Istanbul, Damask, Kairo, Aleksandrija

1954/55, Lion, Marselj, Bordo, Nansi, Mec

1956/57, London, Nju Port, Edinburg

1959, Beograd, Radnički univerzitet „Đuro Salaj”

1961, Beograd, Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić”, Beogradski sajam, Salon moderne galerije, Izložbeni paviljon

1962, Kragujevac, Niš, Kruševac, Bor, Vrnjačka banja

1963, Njujork, The Blooklyn Museum

1964, Zagreb, Modrrna galerija JAZU

1964, Beograd, Galerija Kulturnog centra; Ohrid, Narodni muzej; Beograd, Galerija KNU

1965, Rim, Galleria nazionale d’arte moderna

1966, Beograd, Biblioteka grada Beograda; Sombor, Gradski muzej

1967, Beograd, Muzej savremene umetnosti; Prodajna galerija; Galerija Kulturnog centra

1968, Zagreb, Beograd, Sombor1968/69, Beograd, Galerija SANU

1970, Šid, Galerija slika „Sava Šumanović”; Čačak, Umetnička galerija 2Nadežda Petrović”

1971, Ljubljana, Moderna galerija; Zagreb, Kabinet grafike JAZU; Beograd, MSU; Zrenjanin, Savremena galerija Umetničke kolonije „Ečka”

1972, Beograd, Manakova kuća; Skoplje, Muzej no savremena umetnost; Sobro, Gradski muzej

1973, Ljubljana, Svetozarevo, Kragujevac, Kraljevo,Beograd, Čačak, Pirot, Budimpešta, Cavtat, Sremski Karlovci, Novi Sad

1974, Beograd, Skupština grada Beograda

1974, Frankfurt, Bor, Zenica, Beograd, Čačak, Zadar, Kraljevo, Berlin, Moskva

1975, Beograd, Galerija Doma JNA; Petrovac na Mlavi; Pančevo; Sarajevo

1976, Beograd, Narodni muzej

1976, Sombor, Kairo, Beograd, Novi Sad, Zrenjani, Novi Pazar, Osijek, Brus, Smederevo;

1977, Zemun, Beograd, Sombor, Solun, Titograd

1978, Beograd, Manakova kuća; Prodajna galerija; Narodni muzej; Salon MSUB

1979, Beograd, Čačak, Vrbas, Sombor, Lozana

1980, Beograd, Narodni muzej, Leskovac, Bukurešt

1981, Beograd, Galerija SANU, Umetnici akademici 1968‒1978.

1983, Beograd, Salon MSU

1984, Beograd, Narodni muzej

1985, Beograd, Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić”

1987, Beograd, Galerija SANU

1989, Beograd, Galerija SANU; Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić”

1994, Beograd, Galerija na Kosančićevom vencu

1998/2000, Beograd, Galerija Zepter

2000, Niš, Galerija Savremene likovne umetnosti

2001, Beograd, Galerija Grafički kolektiv

Bošnjak, Sreto. 1987. Ljubica Cuca Sokić. Beograd: ULUS.

Čelebonović, Aleksa. 1978. Ljubica Sokić: 1937–1977: retrospektivna izložba. Beograd: Umetnički paviljon „Cvijeta Zuzorić”, 12. decembar 1977 – 17. januar 1978.

Gatalović, Miomir. 2014. „Dnevničke beleške slikarke Ljubice Cuce Sokić kao istorijski izvor (29. novembar 1940 ‒ 17. novembar 1941. godine)”. U: Milan Lojanica (ur). Ljubica Cuca Sokić i njeno doba 1914-2009-2014, 65‒79. Beograd: SANU.

Jovanov, Jasna. 2011. Pasteli Ljubice Cuce Sokić. Novi Sad: Spomen zbirka Pavla Beljanskog.

Jovanov, Jasna. „Ljubica Cuca Sokić i grupa Desetorica”. U: Milan Lojanica (ur). Ljubica Cuca Sokić i njeno doba 1914-2009-2014, 45‒65. Beograd: SANU.

Lojanica, Milan (ur.). 2014. Ljubica Cuca Sokić i njeno doba 1914-2009-2014. Beograd: SANU.

Martinović, Nevena. „Pasteli Ljubice Cuce Sokić u kontekstima srpske umetnosti šeste i sedme decenije XX veka”.  U: Milan Lojanica (ur). Ljubica Cuca Sokić i njeno doba 1914-2009-2014, 109‒125. Beograd: SANU.

Metlić, Dijana. „Ljubica Cuca Sokić u Bonarovom krugu”. U: Milan Lojanica (ur). Ljubica Cuca Sokić i njeno doba 1914-2009-2014, 33‒45. Beograd: SANU.

Metlić, Dijana. 2020. Olga Kešeljević i Mark Barbeza: Jedna sasvim (ne)obična srpsko-francuska veza. Novi Sad: Galerija Matice srpske.

Nikolajević, Milivoj. 1981. „Ljubica-Cuca Sokić”. Umetnici akademici 1968–1978, 100–105. Beograd: SANU.

Protić, Miodrag B. 1970. Srpsko slikarstvo XX veka. Beograd: Nolit.

Stevanović, Gorana. 2019. Otkriveni svet ilustracije Ljubice Cuce Sokić. Beograd: Narodna biblioteka Srbije.

Subotić, Irina, Aleksa Čelebonović. 2003. Ljubica Cuca Sokić. Beograd: TOPY, Vojnoizdavački zavod.

Subotić, Irina, Nevena Martinović. 2011. Pasteli Ljubice Cuce Sokić. Kragujevac: Galerija RIMA.

Subotić, Irina. 2021. „Ljubica Cuca Sokić (1914–2009)”. U: Ljubomir Maksimović, Zoran Knežević (ur.), Život i stvaralaštvo žena članova Srpskog učenog društva Srpske kraljevske akademije i Srpske akademije nauka i umetnosti, Tom I, 319‒367.  Beograd: SANU.

Trifunović, Lazar. 1973. Srpsko slikarstvo 1900–1950. Beograd: Nolit.

Živković, Stanislav. 1983. Sokić. Beograd: SANU.

Ostvaština za budućnost ‒Ljubica Sokić. 1988. Beograd: RTS.

Inspirisani Francuskom – Ljubica Cuca Sokić „Olga Kešeljević na divanu“. 2022. Novi Sad: GMS, Francuski institut.

„Kao doajen beogradskog slikarstva, Cuca Sokić je živi svedok svih istorijskih mena kroz koje su prošli i umetnost i mnoge generacije njenih saboraca tokom mnogih decenija. I ona s osećanjem odgovornosti i velike mudrosti nosi to breme, sve to vreme i osećanje dužnosti da na mlađe generacije prenosi i dalje svoja znanja i osećanja.

Umetnost Cuce Sokić pripada zrelom dvadesetom veku, veku moderne, tom našem koliko maštovitom toliko i nesrećnom veku, koji je doneo velika otkrića, malo radosti, mnogo tragedija; veku internacionalnih i nadnacionalnih umetničkih govora kojima se superiorno pridružuje i slikarstvo Ljubice Cuce Sokić. Njena poetika običnog i svakodnevnog, o čemu piše Lazar Trifunović, nosi beleg istorije naših dana, u kojima se stalno pretaču misli o individualnom i univerzalnom. I zahvaljujući svim tim njenim osobinama, širini i dubini njenog bića i njenog stvaralaštva, srpska umetnost pripada evropskoj duhovnoj sferi.”

(odlomak iz knjige: Subotić, Irina, Aleksa Čelebonović. 2003. Ljubica Cuca Sokić. Beograd: TOPY, Vojnoizdavački zavod, str. 56.)

„Umetnost Cuce Sokić pripada zrelom 20. veku, veku moderne i predstavlja most između intimističkog jezika tridesetih godina i perioda nakon Drugog svetskog rata, preko odblesaka socijalno angažovanog realizma do istraživanja novih formi i materijala, do sintetičkih, gotovo apstraktnih kompozicija i povratka redukovanom predmetnom svetu. Reči Milivoja Nikolajevića, prijatelja i kolege Cuce Sokić još iz

školskih dana, svakako najlepše ocrtavaju njen karakter, njene osobine: ʼIzuzetno sam uvek cenio, i cenim, njenu postojanost u svim okolnostima, vrlo različitim, jer je ona i tada bila kakva je sada, iako se u njenom životu štošta menjalo. Sve nas to uverava u snagu i čvrstinu njenog karaktera, što se ne sreće baš često i što izaziva iskreno poštovanje. Te njene osobine, danas još više iskristalisane, i one koje su mi možda promakle, duboko su uvrežene, utkane, i u njeno slikarstvo, sa kojim se  poistovećuje celim bićemʼ (Nikolajević 1981, 102). Takvu mirnu, stamenu, postojanu i koncentrisanu Cucu Sokić predstavio je u vajanoj formi njen kolega i prijatelj Stevan Bodnarov. I takvo okamenjeno, trajno sećanje neće izbledeti.

Još jedan njen bliski prijatelj, Aleksa Čelebonović napisao je da je Cuca Sokić tragala za dubljim poznavanjem nekog teško dokučivogprustovskog introvertovanog sveta (1977–1978). U tom intimno proživljenom ambijentu, ona je nalazila saglasja u odnosima, isto toliko ljudskih, mudrih i plemenitih, koliko i likovnih, vizuelnih i iz prirode transponovanih. Ona je svoje celokupno stvaralaštvo zasnovala na iznalaženjima suptilnih razlika i velikih sličnosti između viđenog i doživljenog, običnog i svakodnevnog u funkciji umetničkog preobražaja, čiste likovnosti i pune plastičke harmonije. Takav je bio i njen život: posvećen umetnosti i pronalaženju sreće u malim trenucima, u prijateljstvu, traganju za ljudskim saglasjima a pre svega za saglasjima u samom slikarskom činu. Možda upravo u tome možemo da nađemo razloge zbog čega je oko nje bilo, i još uvek ima, tako mnogo poklonika, poštovalaca i zaljubljenika u njeno slikarstvo: slikarstvo kao radost duha, kao beg od haosa, kao melanholični smiraj ili vedra uteha u traganju za harmonijama i skrivenim značenjima.”

Odlomak iz teksta: Subotić, Irina. 2021. „Ljubica Cuca Sokić (1914–2009)”. U: Ljubomir Maksimović, Zoran Knežević (ur.), Život i stvaralaštvo žena članova Srpskog učenog društva Srpske kraljevske akademije i Srpske akademije nauka i umetnosti, Tom I. Beograd: SANU, str. 359.